CubeSats zien eruit als een kubus met zijden van 10 centimeter en wegen slechts één kilogram. Ondanks hun kleine omvang bieden deze zogeheten ‘nanosatellieten’ heel wat mogelijkheden te bieden op technologisch vlak en wetenschappelijk onderzoek. De Belgische CubeSat OUFTI-1 haalde de eerste fase van het Fly Your Satellite! Programma.
Door het feit dat CubeSats zeer klein en licht zijn en toch heel wat mogelijkheden bieden, zijn zij zeer geliefd bij universiteiten, bedrijven en wetenschappelijke instellingen. Ze kunnen vanuit een universiteit of door radioamateurs gevolgd worden en zijn ideaal om bijvoorbeeld ingenieursstudenten vertrouwd te maken met de ontwikkeling, het testen en het uitbaten van een echte satelliet en de bijbehorende grondinfrastructuur. OUFTI staat voor ‘Orbital Utility For Telecommunication Innovation’ en is een CubeSat van 1 kilogram die ontwikkeld werd door studenten van de universiteit van Luik (Ulg). Deze eerste Belgische CubeSat zal het D-STAR digitale communicatieprotocol demonstreren en hoogwaardige zonnecellen testen. De belangrijkste innovatie bij OUFTI-1 is het gebruik van het communicatieprotocol Digital Smart Technologies for Amateur Radio (D-STAR). Dit systeem voor radioamateurs werd in het begin van deze eeuw ontwikkeld en maakt gebruik van digitale communicatie. Daardoor is de kwaliteit van de ontvangen signalen beter dan bij analoge signalen. Er is met systeem ook een simultane transmissie mogelijk van stemgeluiden en data (zoals gps-gegevens en computerbestanden), een volledige routing over het internet en de mogelijkheid tot wereldwijde roaming. Ook bij rampen of in afgelegen streken kan D-STAR zorgen voor meer efficiënte communicatie. Het protocol werd onder meer gebruikt toen de orkaan Katrina New Orleans teisterde. OUFTI-1 moet uiteindelijk voor een wereldprimeur zorgen door D-STAR via satelliet mogelijk te maken.
Eind juni 2013 kwamen zes teams van studenten gedurende drie dagen bij elkaar in ESA’s ESTEC testcentrum. Hier werd de aftrap gegeven van ESA’s Fly Your Satellite! Programma. In januari 2013 kondigde het Education Office van ESA het Fly Your Satellit! Programma aan. De editie 2013 van dit programma legt de nadruk op satellietjes die aan een universiteit worden gebouwd en die zich al in een geavanceerde staat van ontwikkeling bevinden. Het Fly Your Satellite! programma volgt op het succesvolle pilootprogramma CubeSats for the Vega Maiden Flight met als hoogtepunt de lancering van zeven CubeSats. Deze werden door teams van studenten gebouwd en gingen tijdens de eerste vlucht van ESA's nieuwe lanceerraket Vega in 2012 de ruimte in. Voor de eerste fase van het Fly Your Satellite! programma werden zes CubeSat-programma’s gekozen waaronder de Belgische OUFTI-1. Tijdens de tweede fase van het programma ondergaan de CubeSats tijdens cruciale tests de trillingen die ze ook ervaren bij de lancering, evenals het vacuüm en de extreme temperaturen in de ruimte.
