Nervia en Eburonia zijn de nieuwe officiële namen van de ster HD 49674 en zijn exoplaneet. Deze namen zijn uitgekozen uit vier geselecteerde voorstellen, door meer dan 1300 deelnemers aan de Belgische stemming. In het kader van haar honderdste verjaardag, lanceerde de Internationale Astronomische Unie (IAU) de internationale wedstrijd ‘IAU100 NameExoWorlds’ die elk land in de wereld toeliet een naam te geven aan een exoplaneet en haar moederster. Voor België waren er uit alle suggesties vier geselecteerde voorstellen gekozen door een jury en iedereen mocht zijn stem uitbrengen voor zijn favoriete keuze.
De vier voorstellen waaruit gekozen kon worden, waren :
- Nervia / Eburonia (74%)
- Saxofoon / Tenor (10% )
- Diversity / Natura (9%)
- Meuse-Maas / De Schelde-Escaut (7%)
De Internationale Astronomische Unie (IAU) heeft vandaag, op 17 december, in Parijs aangekondigd dat de ster HD 49674 en zijn exoplaneet, toegekend aan België in het kader van de internationale campagne NameExoWorlds, voortaan de officiële naam Nervia en Eburonia zullen dragen. Deze namen zijn voorgesteld door Gatien de Callatay, Henry Ordutowski en Thomas Plancke. Ze zijn afgeleid van de ‘Nerviërs’ en de ‘Eburonen’, twee van de meest bekende Keltische stammen die in het Noorden van Gallië geleefd hebben. De Belgae hebben hun naam gegeven aan de Romeinse provincie Gallia Belgica en later aan België.
In de afgelopen jaren hebben astronomen al duizenden planeten ontdekt, die rond nabije sterren draaien. Sommige van deze exoplaneten zijn klein en rotsachtig zoals de Aarde, andere lijken meer op gasreuzen zoals Jupiter. De meeste sterren in het universum worden wellicht vergezeld door één of meerdere planeten en sommige van deze planeten kunnen fysieke kenmerken hebben die vergelijkbaar zijn met de Aarde, waardoor ze mogelijk geschikt zijn voor het ontstaan van leven. De Internationale Astronomische Unie (International Astronomical Union, IAU) is het internationaal erkende orgaan voor de naamgeving van sterren en andere hemelobjecten. Ter gelegenheid van haar 100-jarig jubileum lanceerde de IAU de IAU100 NameExoWorlds-campagne waarmee iedereen twee namen, met een gemeenschappelijk thema,kon voorstellen, om toe te kennen aan een reeds gekende exoplaneet en haar moederster. Het doel van dit initiatief was om het bewustzijn van onze plaats in het heelal te vergroten en mensen aan het denken te zetten over de wijze waarop mogelijke buitenaardse beschavingen naar de Aarde zouden kijken.
Welke exoplaneet? Welke ster?
De IAU kent elk deelnemend land een specifieke exoplaneet en moederster toe. De selectie ervan is gebaseerd op de voorwaarde dat deze ster zichtbaar is vanuit dat land en helder genoeg is om ze met een kleine telescoop waar te nemen. België heeft de ster HD 49674 en de exoplaneet HD 49674 b toegewezen gekregen. Dit stelsel bevindt zich op een afstand van meer dan 130 lichtjaar in het sterrenbeeld Voerman (Auriga). De exoplaneet HD 49674 b werd ontdekt in 2002. Deze gasreus is tien keer lichter dan Jupiter en draait om haar moederster op een relatief korte afstand, slechts 6 % van de afstand tussen de Aarde en de Zon.
Hoe vond de selectie plaats?
Uit alle inzendingen die werden gedaan voor 15 augustus (meer dan 700 namenparen werden ingezonden) heeft het Belgisch selectiecomité er vier weerhouden, die aan de naamgevingscriteria voldeden (o.a.: geen namen die al waren toegekend aan hemellichamen, geen namen van levende personen of personen die na 1919 overleden zijn, en geen namen onder auteursrecht, dus geen striphelden). De vier weerhouden namenparen werden ter stemming voorgelegd tot 13 november 2019, middernacht. De nieuwe namen die aan de exoplaneten zijn toegekend, zullen worden gebruikt in combinatie met de reeds bestaande wetenschappelijke nomenclatuur, met vermelding van de persoon/personen die het winnende voorstel hebben gedaan.
Meer info over de IAU
De Internationale Astronomische Unie (IAU) telt meer dan 13 500 leden (vooral professionele astronomen) uit meer dan 100 landen. Haar missie is om astronomie te promoten en te bewaken in al haar aspecten: onderzoek, communicatie, educatie, ontwikkeling. De IAU is ook de enige internationaal erkende autoriteit voor het toekennen van namen aan hemellichamen en hun topografie. De IAU, opgericht in 1919 in Brussel, is de grootste professionele organisatie van astronomen in de wereld.
