Belgisch sterrenkundig onderzoek
Op 31 augustus 2018 stelde de Europese Commissie voor om de uursverandering af te schaffen. België en haar buren moeten in 2019 kiezen of ze permanent in winteruur of zomeruur zullen blijven. De Koninklijke Sterrenwacht van België stelt hiervoor enkele documenten en astronomische gegevens ter beschikking om zich te informeren en een idee te vormen over deze keuze.
Op 25 april 2018 heeft de European Space Agency (ESA) de grootste en meest nauwkeurige driedimensionale kaart van onze Melkweg bekend gemaakt. Met behulp van de Gaia satelliet werd de positie en beweging van meer dan een miljard sterren in kaart gebracht. Deze kaart, samengesteld door een consortium van Europese sterrenkundigen, met belangrijke bijdragen van Belgische wetenschappers, zal een schat aan nieuwe informatie opleveren om de structuur, de geschiedenis en de toekomst van ons melkwegstelsel te ontdekken.
Astronomen hebben, slechts veertig lichtjaar hiervandaan, een stelsel van zeven planeten ter grootte van de aarde ontdekt. Al deze planeten zijn gedetecteerd terwijl zij voor hun moederster – de ultrakoele dwergster TRAPPIST-1 – langs trokken. Dat is gebeurd met behulp van telescopen in de ruimte en op aarde, waaronder ESO’s Very Large Telescope. Volgens het artikel dat vandaag in het tijdschrift Nature verschijnt, bevinden drie van de planeten zich in de leefbare zone van hun ster en zouden er oceanen van water op hun oppervlak kunnen zijn. Nog nooit is in een planetenstelsel zo’n groot aantal planeten ter grootte van de aarde ontdekt waar leven kan bestaan.
Volgens nieuwe gegevens van de ruimtesonde Cassini heeft de Saturnusmaan Dione onder haar ijsoppervlak een oceaan van vloeibaar water. Bij twee andere manen van Saturnus, Titan en Enceladus, was men al vrij zeker dat er onder hun ijskorst grote oceanen waren, maar nu is er dus nog een ‘oceaanwereld’. Onderzoekers van de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB) toonden aan dat de metingen van de graviteit door de ruimtesonde Cassini verklaard kunnen worden, indien de korst van de Saturnusmaan drijft op een oceaan 100 km onder het oppervlak. De oceaan is enkele tientallen kilometer diep en omsluit een grote harde kern.
De planeet Mars heeft twee kleine maantjes: Phobos en Deimos. Men heeft steeds gedacht dat deze maantjes asteroïden waren die door Mars zijn ingevangen. De vorm en de oriëntatie van hun baan zijn echter niet in overeenstemming met deze hypothese.
Astronomen die gebruik maken van de TRAPPIST-telescoop van de ESO-sterrenwacht op La Silla hebben op slechts veertig lichtjaar van de aarde drie planeten ontdekt die om een ultrakoele dwergster cirkelen. Deze werelden, die qua grootte en temperatuur vergelijkbaar zijn met Venus en de aarde, zijn de beste doelwitten voor de zoektocht naar leven buiten het zonnestelsel tot nu toe. Het is voor het eerst dat er bij zo’n kleine, zwakke ster planeten zijn ontdekt. De nieuwe resultaten worden op 2 mei 2016 in het tijdschrift Nature gepubliceerd.
Coralie Neiner, astronome bij het Observatoire de Paris (LESIA/CNRS/UPMC/Université Paris Diderot) en Patricia Lampens, astronome bij de Koninklijke Sterrenwacht van België ontdekten de allereerste magnetische delta Scuti ster, dankzij spectropolarimetrische metingen bekomen met de telescoop CHFT op Hawaii. De delta Scuti sterren zijn trillende sterren waarvan sommige variaties vertonen die wijzen op een andere soort van trillingen.
Momenteel waait er doorheen België een heuse 'eclipsgekte'. Vrijwel alle verkopers en leveranciers van eclipsbrilletjes zitten door hun voorraad heen en op tal van plaatsen plant men waarnemingsactiviteiten om de eclips zo goed mogelijk te tonen aan het grote publiek. Ook voor Belgische wetenschappers is deze gedeeltelijke zonsverduistering een unieke gelegenheid om onze ster te bestuderen.
Een aantal onderzoekers, waaronder Romain Maggiolo van het Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie (BIRA), hebben de oorsprong ontdekt van poollicht dat op hoge breedtegraad voorkomt. Dit werd mogelijk door metingen van de Cluster satellieten van het Europese Ruimtevaartagentschap ESA te combineren met beelden gemaakt door de IMAGE satelliet van de NASA. Deze ontdekking werd gepubliceerd in het prestigieuze tijdschrift Science op 19 december 2014.
Véronique Dehant, wetenschappelijk onderzoeker bij de Koninklijke Sterrenwacht van België, werd op 13 november 2014 uitgeroepen tot Doctor Honoris Causa van het “Observatoire de Paris”. Deze Belgische wetenschapster werkt aan de Koninklijke Sterrenwacht van België, waar zij verantwoordelijk is voor de operationele directie “Referentiesystemen en Planetologie”. Ze is ook Buitengewoon Hoogleraar aan de Université Catholique de Louvain.
Jobs & opleidingen
Belgische ruimtemissies
Raphaël Liégeois
Belgisch sterrenkundig onderzoek
Belgische satellieten
PROBA 2 beelden
