Origineel was hij ontworpen voor een missie van slechts twee jaar. Maar bijna 6000 dagen na zijn lancering op 22 oktober 2001, is Proba-1 nog steeds in topvorm en levert de satelliet zeer waardevolle aardobservatie-gegevens. Het ‘Project for On-Board Autonomy’, of Proba-1, is een technologiedemonstratie-missie van ESA die uitgevoerd wordt met de steun van het Earthnet-programma van ESA. Op 9 maart, na 5982 dagen in een baan om de Aarde, stak Proba-1 de ERS-2 voorbij om de langstlopende aardobservatie-missie van ESA ooit te worden.
Twee jaar na zijn lancering nestelt de ExoMars Trace Gas Orbiter (TGO) zich eindelijk in zijn definitieve baan rond Mars. De satelliet, die het instrument NOMAD van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie (BIRA) met zich meedraagt, heeft net een jaar van atmosferische afremming achter de rug en draait nu elke 2 uur een rondje rond Mars, zo’n 400 km boven het Marsoppervlak. Het Belgische instrument NOMAD, dat op zoek zal gaan naar methaan en andere belangrijke gassen in de Marsatmosfeer, blijkt deze periode uitstekend te hebben doorstaan en is klaar om binnen enkele weken de wetenschappelijke fase te starten.
Volgende week wordt in Gent het AstroPlant team van ESA voorgesteld. Met AstroPlant wil ESA met enthousiaste 'burgeronderzoekers' samenwerken. Ze testen verschillende soorten planten in een speciaal daarvoor ontwikkelde miniserre om te zien of ze ook in de ruimte kunnen gedijen. De ploeg zal in de ochtend van 19 januari 2018 één van deze kleine serres installeren in het Sint-Barbaracollege in het centrum van Gent. Zes leerlingen zullen vervolgens als 'burgeronderzoekers' experimenten kunnen uitvoeren. In de namiddag bezoekt het team ReaGent en GroeiNEST om er te spreken over boeiende onderwerpen zoals landbouw in de ruimte, de komst van food computers of het Internet of Things (IoT).
Nieuwe technologie moet op een bepaald ogenblik getest worden. Wist je dat een bijzondere chip, het geesteskind van ruimtevaartingenieur Jiri Gaisler en aan boord van veel ruimtetuigen, in ons land de vuurdoop kreeg in een deeltjesversneller in Louvain-la-Neuve? Dat gebeurde in 2000, toen een bundel hoogenergetische straling het eerste prototype geselde van de LEON-microprocessor in het Cycloton Resource Centre (CRC) in Louvain-la-Neuve. Dit in de wereld zeer gewaardeerd werkinstrument voor gebruik op interuniversitaire en internationale basis liet België een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van de kernfysica en de deeltjesfysica.
In 1992 werd Dirk Frimout de eerste Belg in de ruimte aan boord van de spaceshuttle Atlantis. Frank de Winne volgde in zijn voetsporen met twee missies naar het internationaal ruimtestation ISS in 2002 en 2009. In het Studiecentrum voor Kernenergie (SCK-CEN) in Mol werd deze 25ste verjaardag afgelopen week herdacht. Op vrijdag 13 oktober 2017 kwamen meer dan 150 onderzoekers, studenten en professionals in het SCK-CEN samen, niet alleen omwille van de successen van het verleden maar nog veel meer om een blik naar de toekomst te richten met als belangrijk thema de bescherming van astronauten bij langdurige ruimtemissies, zoals ESA en haar internationale partners die in de planning hebben.
Op 13 oktober 2017 zal vanaf de Russische Cosmodrome in Plesetsk de Europese Sentinel-5 Precursor-satelliet (Sentinel-5P) worden gelanceerd in opdracht van het Europese ruimtevaartagentschap ESA. Aan boord van Sentinel-5P bevindt zich TROPOMI, een instrument dat gegevens zal verzamelen van de atmosferische samenstelling, meer specifiek met betrekking tot luchtkwaliteit, ozon en klimaataspecten.
Hoe kunnen astronauten bij toekomstige langdurige ruimtemissies overleven? Bevoorrading is bij missies ver in het zonnestelsel moeilijk. Met het programma MELiSSA wil ESA een zelfvoorzienend life support-systeem op punt stellen. Een tijdje geleden kreeg MELiSSA in België academische erkenning via een eredoctoraat van de Universiteit Antwerpen. Christophe Lasseur van de ESA-afdeling Life Support & Physical Sciences Instrumentation leidt het programma MELiSSA. Hij kreeg een eredoctoraat van de Faculteit Wetenschappen van de Universiteit Antwerpen op 30 maart laatstleden in een heel drukke periode in de ondertussen 27-jarige geschiedenis van MELiSSA, een afkorting voor Micro-Ecological Life Support System Alternative.
Voor een onderzoeker is het altijd een bijzonder moment wanneer ‘zijn’ ruimteproject groen licht krijgt. Belgische wetenschappers en ingenieurs kijken alvast uit naar de realisatie van de exoplanetenjager PLATO en naar LISA, die op zoek zal gaan naar gravitatiegolven. LISA en PLATO: een trio satellieten om gravitatiegolven te detecteren en een planetenjager. Eerder deze week is de eerste geselecteerd als derde ‘grote’ project van het wetenschappelijke programma van ESA, de tweede is goedgekeurd om verder ontwikkeld te worden als een ‘mediumklasse’ programma.
België start met de bouw van een nieuwe ruimtemissie, ALTIUS, en komt zo tegemoet aan het dreigend tekort aan satellieten die de verdeling van de belangrijkste bestanddelen in onze atmosfeer kunnen opmeten. Deze metingen zijn immers onontbeerlijk voor atmosfeermodellen die de gevolgen berekenen van de toenemende uitstoot van broeikasgassen of van het verbannen van chemische producten die de ozonlaag aantasten. ALTIUS is ook een technologische doorbraak door zijn flexibele kijkrichting en zijn vernieuwend concept voor atmosferische metingen. Het Koninklijk Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie is de drijvende kracht achter de missie, die sinds kort officieel deel uitmaakt van het Earth Watch programma van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA.
Het Europese QB50 project is gericht op het ontwikkelen en ontplooien in de ruimte van een netwerk van kleine satellieten voor de studie van de onderste lagen van de thermosfeer. Het project wordt gefinancierd door de Europese Unie en brengt een internationaal consortium samen waarvan het von Karman instituut (VKI) aan het hoofd staat. De eerste van twee lanceerraketten die de QB50 constellatie in een baan om de aarde zal brengen is deze dinsdag met succes gelanceerd (11u11 Cape Canaveral, 17u11 Brussel).