De InSight-missie van de NASA naar Mars heeft sinds haar begin geprofiteerd van een belangrijke bijdrage van wetenschappers van de Koninklijke Sterrenwacht van België. Ze hebben de landingsplaats gelokaliseerd, het landingstraject gereconstrueerd en de seismische gegevens helpen interpreteren. Het journal Nature Geoscience heeft zojuist een serie van artikelen gepubliceerd waarin deze resultaten, behaald na tien maanden van observatie op de Rode Planeet, zijn gepresenteerd.
Actief sinds 26 november 2018 is InSight (Interior Exploration using Seismic Investigations, Geodesy and Heat Transport) de laatste lander die op het oppervlak van Mars landt. Hij is uitgerust met drie instrumenten: een warmteflux-sensor (HP3), een seismometer (SEIS) met een hulpdruk-, temperatuur- en windsnelheidssensor (APSS) en een radio-instrument (RISE). InSight is de eerste missie die gewijd is aan de studie van het diepe binnenste van Mars. SEIS heeft voor het eerst "Mars-bevingen" kunnen meten. Bovendien is InSight, dankzij APSS, het allereerste continue weerstation op Mars, waardoor dit atmosferische fenomenen ter plaatse kan volgen, waaronder een lokale stofstorm. Véronique Dehant van de Koninklijke Sterrenwacht van België is CoI (co-onderzoeker) van RISE. Wetenschappers van de Sterrenwacht zijn ook betrokken bij de analyse van gegevens uit de SEIS- en APSS-instrumenten.
Een belangrijke bijdrage van de wetenschappers van de Sterrenwacht is de locatie van de landingsplaats. Vanaf de eerste dag tot eind december 2018 heeft Sébastien Le Maistre van de Sterrenwacht, samen met William Folkner van het Jet Propulsion Laboratory, de RISE-gegevens gebruikt om de geografische positie van de lander te bepalen. Dankzij hun werk kon de NASA-ruimtesonde HiRISE de landingsplaats fotograferen. De precieze locatie van de landingsplaats is een voorwaarde voor de voortzetting van de missie, met name voor het bestuderen van de omringende geologische kenmerken. Bart Van Hove en Özgür Karatekin van de Sterrenwacht reconstrueerden het glijpad van InSight. Hieruit konden ze het profiel van de atmosferische temperatuur als functie van de hoogte afleiden, een belangrijke parameter voor de studie van de Martiaanse atmosfeer en voor de bouw van meteorologische en klimatologische modellen van de Rode Planeet.
De landingsplaats van InSight (rode stip) en de ellips die de landingszone beschrijft (blauw).
Uiteindelijk konden ze 3 van de 174 "Mars-bevingen" lokaliseren. Dit zou niet mogelijk zijn geweest zonder de geavanceerde wetenschappelijke modellen van het binnenste van de Rode Planeet die door een team van onderzoekers, waaronder Attilio Rivoldini van de Sterrenwacht, zijn geleverd. Véronique Dehant heeft ook deelgenomen aan de interpretatie van de geregistreerde seismische gegevens. Deze resultaten hebben bijgedragen aan het verbeteren van onze kennis van de Rode Planeet. De InSight-missie heeft ons nog meer te vertellen, vooral na de gegevens van het RISE-instrument zullen worden geanalyseerd. Deze gegevens, die kunnen worden gecombineerd met gegevens van het soortgelijke LaRa-instrument voor de ExoMars 2020-missie (gepland voor juli 2020), zullen ons in staat stellen de rotatie van de planeet in detail te bestuderen en de kenmerken van de kern ervan af te leiden.
De InSight-landingsplaats genomen door de HiRISE-camera van de NASA op 23 september 2019.
Copyright: NASA/JPL-Caltech/University of Arizona.
Bron: Koninklijke Sterrenwacht van België
