De Belgische ruimtevaarder Frank De Winne is op dinsdag 1 december 2009 teruggekeerd naar de Aarde na een ruimtemissie van bijna 188 dagen. De Soyuz TMA-15 ruimtecapsule met daarin Frank De Winne, de Rus Roman Romanenko en Canadees Robert Thirsk landde om 08u15 Belgische tijd in de verlaten steppe van Kazachstan waarna de drie ruimtevaarders uit de kleine capsule gehaald werden. De terugkeer naar de Aarde duurde slechts 3,5 uur nadat het ruimtevaartuig zich om 04u56 Belgische tijd had losgemaakt van het internationaal ruimtestation ISS.
Om 08u49 Belgische tijd werd Frank De Winne uiteindelijk als laatste uit de Soyuz TMA-15 ruimtecapsule gehaald. Voor de drie ruimtevaarders was het even wennen aan de zwaartekracht eenmaal ze zich uit hun ruimtecapsule bevonden aangezien het trio zich sinds 27 mei in de ruimte bevond. Na een eerste medische controle zouden de drie ruimtevaarders oorspronkelijk naar Sterrenstad overgevlogen worden maar dit werd met een dag uitgesteld omwille van het slechte weer.
Voor Frank De Winne begon de terugkeer naar de Aarde nadat de Soyuz TMA-15 ruimtecapsule zich om 04u56 Belgische tijd losmaakte van het ruimtestation. De luiken tussen de Soyuz TMA-15 en het ISS werden om 01u43 Belgische tijd gesloten waarna het ISS nog slechts twee bewoners had. Eenmaal het ruimtetuig zich op enkele meters van het ISS bevond, werden gedurende 15 seconden raketmotoren tot ontbranding gebracht waardoor de drie ruimtevaarders zich uit dezelfde baan als het ruimtestation begaven. Ongeveer 2,5 uur later, om 07u26 Belgische tijd, begon de Soyuz TMA-15 uiteindelijk aan zijn zogenaamde 'deorbit burn' waarmee de terugkeer naar de Aarde officieel ingezet werd. Net voor het ruimtevaarttuig in contact kwam met de bovenste lagen van de atmosfeer werden om 07u50 Belgische tijd de drie verschillende modules van elkaar gescheiden. De Descent Module met daarin De Winne, Romanenko en Thirsk begon hierna aan de afdaling. Op een hoogte van ongeveer 32 kilometer ervaarden de ruimtevaarders de eerste effecten van de zwaartekracht op hun lichaam sinds hun lancering op 27 mei 2009. Uiteindelijk gaf de computer aan boord van de ruimtecapsule op een hoogte van ongeveer 10 kilometer het bevel om een kleine afremparachute te openen waarna een grotere parachute zich openvouwde en de snelheid zakte. Het hitteschild van de capsule werd op 5 kilometer hoogte afgestoten van de Soyuz TMA-15 waarna zes kleine raketjes tot ontbranding werden gebracht om een laatste maal de snelheid te doen dalen. De helikopters met daarin de reddingsteams bleken niet te mogen opstijgen omwille van slechte weersomstandigheden. Toch bleken de reddingsteams op tijd te zijn met aangepaste terreinwagens waarna de drie ruimtevaarders uit hun capsule gehaald werden en onderworpen werden aan een eerste medische controle. De volledige terugkeer van Frank De Winne werd in het Russische vluchtleidingscentrum Tsoup bijgewoond door ondermeer federaal minister van Wetenschapsbeleid Sabine Laruelle.
Overzicht van een geslaagde missie
Tijdens zijn zes maanden lange missie maakte de Belg deel uit van een permanente internationale ISS bemanning die voor het eerst bestond uit zes ruimtevaarders. Drie Amerikaanse ruimteveren brachten de voorbije zes maanden een bezoek aan het ruimtestation en Frank De Winne speelde een belangrijke rol bij het vasthechten van de eerste Japanse onbemande HTV cargomodule aan het ISS. De missie van de tweede Belgische ruimtevaarder kreeg de naam 'OasISS' waarmee het Europese ruimtevaartagentschap ESA verwees naar de waterproblematiek op Aarde. De dagdagelijkse taken van Frank De Winne bestonden vooral uit het uitvoeren en opvolgen van wetenschappelijke experimenten, onderhoudswerk en educatieve evenementen. Op 9 oktober werd Frank De Winne ook de eerste Europese gezagvoerder over het internationaal ruimtestation dat op 12 november uitgebreid werd door de komst van de Russische Poisk koppelingsmodule. Als eerste Europese gezagvoerder was hij gedurende zes weken lang verantwoordelijk voor het werk en de veiligheid van de vijf overige ruimtevaarders en het 100 miljard dure ruimtestation. Naast de vele Amerikaanse astronauten die meereisden met de Space Shuttles kreeg de Belgische ruimtevaarder ook het bezoek van de Zweedse ruimtevaarder Christer Fuglesang en de oprichter van Cirque du Soleil Guy Laliberté. Vanuit het ISS voerde Frank De Winne ook tal van gesprekken met leerlingen op Aarde en maakte hij educatieve video's over het effect van gewichtloosheid en het leven aan boord van het ruimtestation.
Drukke agenda
Voor Frank De Winne breken nu drukke tijden aan. Wetenschappers willen zoveel mogelijk te weten komen over de gevolgen van een lange ruimtemissie op het menselijk lichaam waardoor ruimtevaarders na een maandenlang verblijf in de ruimte vaak onderworpen worden aan tal van experimenten. Zelfs bij de meest gezonde mensen laten zes maanden gewichtloosheid ernstige sporen na. Het evenwicht en cardiovasculair systeem worden door een lange ruimtemissie zwaar verstoord en ook de reflexen worden ontregeld. Zo zal Frank De Winne op woensdag 2 december ondermeer een experiment uitvoeren met een draaimolen die 42 toeren per minuut maakt. Tijdens dit centrifuge-experiment zal de Belgische ruimtevaarder zich op een stoel bevinden die gemonteerd is aan een halve meter lange arm waardoor hij tijdens het draaien extra zwaartekracht zal ervaren. Dit experiment werd tien jaar geleden ook al uitgevoerd met vier ruimtevaarders die zich snel en gemakkelijk terug aanpasten aan de zwaartekracht. Door het experiment nu op Frank De Winne uit te voeren wil men de verkregen data van vroeger met nu vergelijken. De onderzoekers vermoeden dat wanneer Frank De Winne onderworpen wordt aan extra zwaartekracht en prikkels zijn lichaam zich vlugger zal herstellen. Daarnaast zal bij De Winne ook nog de botontkalking gemeten worden die hij opgelopen heeft tijdens zijn lange verblijf in de ruimte en zal zijn oriëntatievermogen uitvoerig getest worden.
