Op 28 november 1983 werd van op het Amerikaanse Kennedy Space Center het ruimteveer Columbia voor een zesde maal gelanceerd. Tijdens deze STS-9 ruimtemissie bevond zich in het laadruim van het ruimteveer voor het eerst de Europese Spacelab module die dienst deed als ruimtelaboratorium en ontwikkeld werd om de mogelijkheden uit te testen van wetenschappelijk onderzoek in een baan om de aarde. Tijdens deze eerste Spacelab missie bevonden zich ook drie Belgische wetenschappelijke experimenten aan boord van het ruimtelabo die ontwikkeld werden door het Belgisch Instituut voor Ruimte-Aëronomie (BIRA) en onder de zes bemanningsleden bevond zich ook de Duitse ruimtevaarder Ulf Merbold.
De drie Belgische experimenten aan boord van Spacelab 1 (GRILLE, SOLSPEC en ALAE) werden ontwikkeld door het Belgisch Instituut voor Ruimte-Aëronomie (BIRA) en gingen in 1992 een tweede maal de ruimte in tijdens de STS-45 ruimtemissie. In totaal werden tijdens deze eerste Spacelab ruimtemissie 72 wetenschappelijke experimenten uitgevoerd op vlak van astronomie, materiaalonderzoek, zonnefysica, aardobservatie en menswetenschappen. Het ruimteveer Columbia verbleef tien dagen in een baan om onze planeet en aan boord van het ruimtetuig werd de bemanning onderverdeeld in twee teams die elk 12 uur werkten. Spacelab 1 bleek een groot succes te zijn en bewees dat wetenschappelijk onderzoek perfect kan uitgevoerd worden door speciaal getrainde ruimtevaarders in een baan om de Aarde.
GRILLE
Het GRILLE experiment was een rasterspectrometer die in het infrarode gedeelte van het spectrum waarnemingen verrichte waardoor de samenstelling van de bovenste lagen van de atmosfeer kon worden achterhaalt. In deze hoogste lagen van onze atmosfeer vinden we zogenaamde sporengassen terug zoals ozon, waterdamp en stikstofoxides die in geringe hoeveelheden voorkomen maar ons heel veel kunnen vertellen. GRILLE werd ontwikkeld door het BIRA in samenwerking met het Franse Office National d’Etudes et de Recherches Aérospatiales (ONERA) en België was bij de realisatie van dit experiment verantwoordelijk voor de elektronica en de software. De Belgische ruimtevaarder Dirk Frimout werkte eveneens mee aan de ontwikkeling van deze rasterspectrometer en aan boord van het Russische Mir ruimtstation werd ook het MIRAS experiment uitgevoerd wat beschikte over een infraroodspectrometer die afgeleid was van de GRILLE rasterspectrometer.
ALAE
ALAE staat voor 'Atmospheric Lyman-Alpha Emissions' en dit instrument bestond uit een ultravioletspectrometer waardoor men een beeld kon krijgen van de hoeveelheden waterstof en deuterium in de hoogste lagen van de atmosfeer. Het ALAE experiment werd ontworpen door het BIRA in samenwerking met het Franse Centre National de Recherches Spatiales (CNRS) en zowel het mechanische gedeelte als ook de theoretische support werden ontwikkeld door België.
SOLSPEC
SOLSPEC of 'SOLar SPECtrum' was een instrument waarmee men de spectrale verdeling van de zonnestraling kon bepalen in zowel het ultraviolette, het zichtbare als ook het infrarode gedeelte van het spectrum. Het SOLSPEC experiment was een samenwerking tussen het BIRA, het Franse Centre National de Recherches Spatiales (CNRS) en het Duitse Landessternwarte uit Heidelberg. Ook voor dit experiment zorgde België voor het mechanische gedeelte en in 1993 en 1994 ging het SOLSPEC instrument nog eens de ruimte in tijdens de ATLAS 2 en ATLAS 3 ruimtemissies. Sinds februari 2008 maakt een nieuwe versie van het SOLSPEC experiment ook deel uit van het externe instrumentenpakket aan het Europese Columbus ruimtelabo dat zich aan het ISS ruimtestation bevindt.
